Bouwtips voor een minder milieubelastend huis / kantoor

Het belangrijkste van een huis/kantoor is natuurlijk dat het ‘werkt’: het moet fijn zijn om te wonen of te werken, maar ook mooi en veilig zijn én niet teveel kosten. Daarnaast wil men ook een duurzaam en milieuvriendelijk huis tegen lage milieulasten. Hieronder treft men enige tips aan om te komen tot beperking van de milieulasten bij bouw van een woning en/of kantoorruimte.


1

Doelen stellen

Kies uit de carrousel een referentie­project om de doelen rond milieulastenbeperking concreter te maken. Ga daarbij bijvoorbeeld uit van:
 

Zoiets wil ik ook, maar dan beter!

 
Soms zal wat men wil (laten) ontwerpen, redelijk ver afstaan van de opgenomen projecten. Kies dan een referentieproject uit de carrousel, die uitdaagt, bijvoorbeeld:
 

Zo’n project heeft een EVR van 35%? Dan wil ik een EVR van niet meer dan 25%!

2

Bij het begin beginnen

Wie vanaf de eerste planopzet rekening houdt met de milieubelasting van het te bouwen huis/kantoor, heeft de meeste kans op succes. De beslissingen over de algehele opzet van het ontwerp hebben de grootste impact op de bouwkosten, het energieverbruik en de milieulast van het bouwproject.
 
Schakel, naast een architect, in een vroeg stadium ook een bouwkostenadviseur in die kan helpen bij het maken van de juiste keuzes. Een goede bouwkostenadviseur verdient zichzelf zeker terug, ook in milieuopzicht. De adviezen van de bouwkosten­adviseur brengen structuur aan in het ontwerpproces. Daardoor wordt het proces meer en beter gericht op wat de opdrachtgever wil EN kan betalen. Daarbij kijkt een bouwkostenadviseur niet alleen naar de bouwkosten, maar ook naar onderhoud, energieverbruik en milieueffecten.
 
Het sturen op kosten en op milieulasten vereist naast vakmanschap de beschikbaarheid van goede data. Met EcoQuaestor beschikt de bouwkostenadviseur over een instrument, waarmee zowel de bouwkosten als de milieulasten in alle fasen van de projectontwikkeling direct aan elkaar gekoppeld zijn. Met EcoQuaestor kan hij in alle fasen van het bouwproces ook de gevolgen van ontwerpbeslissingen op de kosten en milieulasten voor de opdrachtgever inzichtelijk maken,

3

Energiebewust ontwerpen

De voorbeeldprojecten in de carrousel laten zien dat in de meeste nieuwbouwprojecten de materiaalgebonden milieulast van de bouw groter is dan de milieulast door het energiegebruik voor verwarming (en koeling). Als men alleen naar de CO2-uitstoot kijkt is dat overigens vaak nog omgekeerd.
 
Desondanks is het advies om bij het ontwerpen als eerste de aandacht te richten op het terugdringen van het energiegebruik. Dat is een relatief eenduidige opgave met een duidelijk effect, waarbij kostenbesparing en milieuverbetering vaak hand in hand gaan.
 
Er zijn verschillende strategieën bij het energiebewust ontwerpen. De architect en de bouwkostenadviseur kunnen hier meer over vertellen. Vooral strategieën die gebruikmaken van zogenaamde passieve energie zouden al in de eerste planopzet meegenomen moeten worden.
 
Met EcoQuaestor zijn de hoofdafmetingen van een (schets-)ontwerp voor de eerste opzet van de bouwkostenbegroting ook direct toepasbaar als invoergegevens voor de eerste energieberekeningen (op basis van EPG of PHPP). Tevens kan het resultaat van die energieberekeningen (in kWh, MJ of m3-gas) direct omgezet worden in zowel (energie-)kosten als ecokosten en CO2-footprint. Hierdoor kunnen de gevolgen van ontwerpkeuzes bij de bouw en in de gebruiksfase direct met elkaar vergeleken worden. Dat geldt zowel voor milieueffecten als voor kosten.

4

Milieuvriendelijk bouwen

Zodra de eerste contouren van het ontwerp zich aandienen, is het ook tijd een begroting te maken van de bouwkosten en de daarmee samenhangende milieulast. Een begroting met EcoQuaestor op niveau 4 van NEN 2699 door een bouwkostenadviseur laat goed zien, waar de zwaartepunten liggen van zowel de bouwkosten als de milieulast. De bouwkostenadviseur kan op grond van zijn kennis van vergelijkbare projecten aangeven waar verlaging van kosten en milieulast mogelijk zijn.

5

Bouwplan uitwerken

De architect kan bij de uitwerking van het bouwplan zoeken naar alternatieve materialen die milieuvriendelijker zijn, bijvoorbeeld doordat de EPD gunstiger is. Een hulpmiddel, waarmee de gegevens uit zo’n EPD omgezet kunnen worden in ecokosten of CO2-footprint, vindt men hier.
 
Door de ecokosten of CO2-footprint op te nemen in de EcoQuaestor-begroting op niveau 5 van NEN 2699 wordt het effect van bepaalde keuzes op het totaal van de bouwkosten en de milieulast zichtbaar.

6

Controle tijdens de bouw

Een goed uitgewerkt plan in milieuopzicht wordt pas echt minder milieubelastend als de materialen die gekozen zijn om hun lage milieulast ook daadwerkelijk tijdens de bouw worden toegepast. Allereerst is een correct bestek (een nauwkeurige beschrijving met materialen, regelingen en uitvoering van het bouwplan) nodig dat aansluit op de gemaakte keuzes. De EcoQuaestor-codering in de begroting is hierbij een prima hulpmiddel.
 
Tenslotte is controle bij de uitvoering zeer gewenst, ook omdat men in de bouwsector nog betrekkelijk onervaren is als het gaat om mileukostenberekening en milieulastenbeperking.